Parion Antik Kenti’nde Osmanlı Seramikleri Keşfedildi
ÇANAKKALE’nin Biga ilçesine bağlı Kemer köyünde, 2 bin 700 yıllık geçmişe sahip antik Troas bölgesinin en değerli liman kentlerinden olan Parion’daki su altı çalışmaları sırasında çok sayıda Osmanlı seramiği ve Osmanlı Tersanesi’ne ilişkin olabileceği düşünülen kalıntılara rastlandı. Antik limanda Osmanlı Devri’ne ilişkin çok sayıda seramiğin gün yüzüne çıkarıldığını söyleyen Hafriyat Lideri Prof. Dr. Vedat Keleş, “Biz 20 yıldır antik kentte hafriyat yapıyoruz fakat Osmanlı Devri’ne ilişkin bir obje bulamamıştık. Su altında hatırı sayılır sayıda Osmanlı seramiği keşfettik dedi.
Biga ilçesine bağlı Kemer köyü sonlarındaki 2 bin 700 yıllık liman kenti Parion’daki hafriyat çalışmaları devam ediyor. Bu sene hafriyat çalışmaları Ondokuz Mayıs Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı ve Arkeoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Vedat Keleş başkanlığındaki 18’i yabancı heyet üyesi, toplam 36 kişilik bir grupla sürdürülüyor. Parion Antik Kenti’ndeki su altı çalışmalarında çok sayıda Osmanlı seramiğinin yanında Osmanlı Tersanesi’ne ilişkin olabilecek kalıntılar keşfedildi.
‘SU ALTINDA ÇOK SAYIDA OSMANLI SERAMİĞİ KEŞFETTİK’
Parion Antik Kenti’nin antik Kuzey Troas Bölgesi’nin en değerli liman kentlerinden olduğunu belirten Hafriyat Lideri Prof. Dr. Vedat Keleş, “Parion Antik Kenti 2025 çalışmaları Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün müsaade ve maddi dayanakları, bunun yanında Çanakkale Valiliği, resmi sponsorumuz İÇDAŞ A.Ş., Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Rektörlüğü, Biga Kaymakamlığı ve Biga Belediyesi’nin personel takviyesiyle nisan ayından beri devam ediyor. Bu sene şu an prestijiyle 36 kişilik bir grupla çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. Bu 36 kişilik takımın 18’i Moskova High School Economy ve Paris Montaigne University’den gelen yabancı meslektaşlarımız, geri kalan 18 kişi ise çalışanlar ve Türk meslektaşlarımızdan oluşmaktadır. Bu yılki çalışmalarımızda en çok tartı vereceğimiz hususlardan bir tanesi su altı araştırmaları. Zira biz geçen sene Düzce Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ahmet Bilir ve grubu tarafından Parion’un antik limanı olan güney limanda gerçekleştirdiğimiz kısa vadeli su altı incelemelerinde bizi çok şaşırtan datalarla karşılaştık” dedi.
20 yıldır antik kentte hafriyat yaptıklarını geçen yıla kadar Osmanlı Devri’ne ilişkin rastgele bir buluntuya rastlamadıklarını söz eden Prof. Dr. Keleş, şöyle devam etti:
“Su altında geçen yıl yapmış olduğumuz kısa periyodik incelemelerde hatırı sayılır bir formda Osmanlı seramiği ile karşılaştık. Bu bizi biraz literatür çalışmasına itti. Literatür çalışmasında Kemer İskelesi’nin Osmanlı Devri’nde 1574’ten, 19’uncu yüzyıla kadar neredeyse 300 yılı aşkın bir mühlet kesintisiz Osmanlı Donanması’nın en değerli kereste tedarik noktalarından biri olması yanında bazen de İstanbul’un çeşitli vakitlerde maruz kaldığı odun gereksiniminin karşılanmasına yönelik en kıymetli sevkiyat noktalarından biri olduğunu keşfettik. Prof. Dr. Keleş, bu keşfi kentin antik periyodu olduğu kadar ulusal tarihimiz açısından da heyecan verici bir keşif olarak kıymetlendiriyoruz.”
‘ÇALIŞMALAR ANTİK PERİYOT VE OSMANLI PERİYODU BATIKLARINA DA ULAŞMAMIZI SAĞLAYACAKTIR’
Güney limanındaki Bodrum Burnu’nun bir öteki isminin da Tersane Burnu olmasının tesadüf olmadığını yapılan araştırmalarda fark ettiklerini söyleyen Prof. Dr. Keleş, “Burada bu sene su altı çalışmalarını daha fazla bir ivmeyle devam ettirmek istiyoruz. Zira bu bölge antik çağlardan günümüze dünyanın en kıymetli su yolları ve ticaret rotalarından biri olan Çanakkale Boğazı üzerinde yer almakta. Bu nedenle su altı çalışmalarında görmüş olduğumuz seramikler Osmanlı Periyodu ile ilgili yapmış olduğumuz literatür taramalarında karşılaştığımız bilgileri katiyetle doğrular niteliktedir. Bu seramiklerle ilgili yapacağımız çalışmalar ve antik liman ve etrafında gerçekleştireceğimiz su altı incelemeleri tahminen de antik devir batıkları ile birlikte Osmanlı Periyodu batıklarına da ulaşmamızı sağlayacaktır. Bu nedenle biz bu çalışmaların bölgenin antik devri hakkında olduğu kadar, Osmanlı Periyodu tersaneciliği noktasında da çok değerli datalar sağlayacağını bize gösteriyor. Su altı çalışmalarında ele geçen datalar, literatür çalışmaları bölgede bugün yürütülen aktiviteler bize denizcilik manasında bölgede tarihi bir sürekliliğin olduğunu da kanıtlamaktadır. Zira resmi sponsorumuz İÇDAŞ A.Ş. günümüzde bölgenin ve ülkemizin en değerli gemi imal ve gemi tamir noktalarından biri, bu da bize geçmişten günümüze bölgede denizcilik sanayisi konusunda bir tarihî sürekliliği göstermesi açısından değişik bir durum ortaya koyuyor. Kemer Tersanesi ve iskelesi tıpkı vakitte Osmanlı’nın, Mısır donanmasının gemilerinin de inşa edildiği bir yermiş. Hasebiyle bu bilgiler Parion’un güney limanında, antik limanın yanında çok önemli bir Osmanlı tersanesinin ve müştemilatının su altında olabileceğini bize gösteriyor” dedi.
Bunun izlerini geçen sene su altında keşfettiklerin vurgulayan Prof. Dr. Keleş, “Bunun daha ileri bir tetkikle araştırılmasını bu sene ve gelecek dönemlerde sürdürmeyi planlıyoruz. Bu noktada çalışmalarımız devam ediyor. Bu çalışmalarımızın sağlıklı ve tesirli yürütülmesi noktasında mahallî idarecilerimizden, bakanlığımızdan dayanak isteyeceğiz. Su altı çalışmalarıyla ilgili ileride şayet datalar biraz daha çoğalır ve batıklara da rastlanırsa tahminen bölgede Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi bünyesinde bir su altı araştırma enstitüsünün kurulması bile gündeme gelebilir” diye konuştu.
