5 views 15 mins 0 comments

Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı: “Geçen yıl 32,6 milyar dolar tarım ihracatı gerçekleştirdik”

In Politika
Ekim 04, 2025

Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı: “Geçen yıl 32,6 milyar dolar tarım ihracatı gerçekleştirdik”


Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, “Ülkemiz ziraî hasılada Avrupa’da birinci, dünyada yedinci sırada. Geçen yıl 32,6 milyar dolar tarım ihracatı gerçekleştirdik” dedi.

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, bir dizi temas ve incelemelerde bulunmak üzere Bitlis’e geldi. Cuma namazından sonra Bitlis Belediyesini ziyaret eden Bakan Yumkalı, daha sonra AK Parti Bitlis Vilayet Başkanlığına geçti. Partililerle bir ortaya gelen Yumaklı, akabinde Bitlis Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğüne geçerek, kentte yürütülen tarım ve hayvancılık projeleriyle ilgili yetkililerden bilgi aldı.

Bakan Yumaklı, Bitlis Valiliğini ziyaretinin akabinde Ahlat ilçesine geçerek burada kuru fasulye hasadına katıldı. Canevi Tarım işletmesini ziyaret eden Bakanı Yumaklı, traktöre binerek tarlada kuru fasulye hasadı yaptı.

Hasat sonrası tarlada basın açıklamasında bulunan Yumaklı, “Burada çiftçilerimizle, üreticilerimizle bir ortadayız. Vatandaşlarımızın besin gereksinimini karşılamak için ülkemizin dört bir tarafında hasatlar yapıldı. Kimisinde tamamlandı, kimisinde tamamlanmak üzere. Birtakım eserlerde de şimdi yeni başlayan bölgelerimiz de var. Hoş ülkemizin 206 çeşit eser başlığında yüzlerce bitkisel eser üretimi ülkemizin besin muhtaçlığını karşılıyor. Hatta bunun da ötesinde ihracata çok değerli ölçüde da besin eseri veriyoruz. Bugün gururla söylüyoruz ki; ülkemiz ziraî hasılada Avrupa’da birinci, dünyada yedinci sırada. Geçen yıl 32,6 milyar dolar tarım ihracatı gerçekleştirdik. Bu muvaffakiyetin mimarı aziz çiftçilerimize teşekkür diyorum. Bu ülkenin bereketli topraklarında bu ülkenin havasını, suyunu ve emeğini kullanarak ürettiğimiz her eser hem kendi muhtaçlığımız için son derece değerli hem de ülkemize döviz kazandırıcı kıymetli kalemlerden de bir tanesi. Ben geçtiğimiz yıl 32.6 milyar dolar besin eseri ihraç eden bütün üreticilerimizi, bütün paydaşlarımızı tebrik ediyorum. Onların emekleri hem ülkemiz için ülkemizin besin arz güvenliği için hem de ülkemizin döviz muhtaçlığı için son derece önemli” dedi.

“Kuru fasulyede geçen yıl dekar başına 732 lira ödenirken bunu yüzde 27 artışta bu yıl 930 liraya çıkarmış durumdayız”

Bugün kuru fasulye hasadını gerçekleştirdiklerini belirten Bakan Yumaklı, “Memleketimizin dört bir tarafında bu eserin ekimi ve hasatı devam ediyor ancak Bitlis’in bu manada ehemmiyeti şöyle yaklaşık Türkiye’de üretilen kuru fasulyenin yüzde 14’ü Bitlis’te üretiliyor. ve bu alanda da ülkemizde 4. sırada kuru fasulye üretimi açısından lakin öbür bir ehemmiyeti de kuru fasulye tohumu üreticisi olarak da Bitlis 1. sırada. Ülkemizin son 10 yıllık kuru fasulye üretimi 246 bin ton. Geçtiğimiz yıl 279 bin tondu. Allah nasip ederse bu yıl bizim iddialarımız 283 bin ton civarında bir kuru fasulye üretiminin olacağı tarafında. Biz geçtiğimiz yıl üretim planlaması kapsamında dayanaklarımızı bilhassa üretimi artırmak manasında farklılaştırmıştık. Bununla ilgili temel dayanak, üretim planlaması takviyesi, eser geliştirme takviyesi bu üç başlıkta vermeye başlamıştık üretim takviyelerimizi. Bu manada da kuru fasulyede geçen yıl dekar başına 732 lira ödenirken bunu yüzde 27 artışta bu yıl 930 liraya çıkarmış durumdayız. Yeni desteklerimizle birlikte hem hasat döneminin hem de üretilen eserlerin ülkemize katkısının güzel uğurlu olmasını diliyorum. Çiftçilerimizi de hem bu yıl için hem de önümüzdeki yıl için bereketli bir dönem diliyorum. Buradan ülkemiz genelindeki bütün kuru fasulye üreticisi çiftçilerimize de bir bildirimiz var. Olağan fiyat hareketleri takip ediyoruz. Bilhassa üreticilerimizin emeğini zayi edecek ya da tüketicilerimizin uygun fiyata eser almasını engelleyecek bütün hareketlere karşı Toprak Mahsulleri Ofisi regülasyon misyonunu yerine getirecek. Bunu söylemek istiyorum. Bilhassa takip ediyoruz. Belirli yerlerde hem stok gereksinimini karşılamak hem de piyasa regülasyonu için Toprak mahsulleri ofisinin bu manada alıma başlayacağını da söylemek istiyorum” diye konuştu.

“ÇKS kayıtları 31 Aralık 2025 itibariyle sona erecek”

Çiftçilere ÇKS kayıtları için hatırlatmada bulunan Bakan Yumaklı sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bir hatırlatmamız da çiftçi kayış sistemi ile alakalı. Malumunuz önümüzdeki yılın çiftçi kayıt sistemine ait müracaatları, beyanları artık başladı. 31 Aralık 2025 itibariyle sona erecek. Ben buradan bütün üreticilerimize bu süreyi geçirmeden çiftçi kayıt sistemine beyanlarını hangi alanda ne üreteceklerinin beyanını yapmalarını bilhassa istirham ediyorum. Evvelki devirler üzere değil biliyorsunuz. Artık ne ekeceğimin kanısı yok. Biz önümüzdeki 3 yıl için çiftçilerimize hangi eser için ne takviye vereceğimizi açıklamış durumdayız. Hem bunlar hem çiftçi kredileri hem buna ait hibe takviyeler ve buna bağlı teşvikler de tekrar tıpkı halde birlikte hareket ediyor. Münasebetiyle çiftçi kayıt sistemine müracaatları kesinlikle bu tarihe kadar üreticilerimizin, çiftçilerimizin yapmasını istiyoruz.”

“Son 55 yılın en sıcak temmuz ayını yaşadık”

“Bu yılın yani 2025’in Temmuz ayı son 55 yılın En sıcak Temmuz ayı oldu. Yalnızca sıcaklıklar değil birbiri peşine takip eden kurak devirler bilhassa iklim değişikliğinin bize yıkıcı tesirini göstermeye başladı” diyen Bakan Yumaklı, “Kurak bir iklim yapısına sahip olmaya hakikat gidiyoruz. Yeni olağan dediğimiz artık bundan sonra bizi farklı sınamalarla karşı karşıya bırakacak birçok da meteorolojik olayı yaşıyoruz. Yaşamaya da devam edeceğiz. Bu manada bilhassa bakanlık olarak bizim kuraklığa sağlam tohumlardan başlayarak su ve sulama projelerimize kadar bir dizi önlemlerimiz de var. Bütün üreticilerimizi risklere karşı onları müdafaa ismine bakanlığımızın yaptığı çalışmaları çok yakından takip etmeleri için davet ediyorum. Bilhassa su verimliliğini buradan tekrar hatırlatmak istiyorum. Bir damlanın bile çok büyük kıymetinin olduğunu tekraren altını çizerek belirtmek istiyorum. Üretim planlaması neden kıymetli? Zira suyu merkeze koyduk. Yeni destekleme modelimizi, teşvik modelimizi, ziraî kredileri bunlara yönlendirdik. Bugün Bitlis’te de hayata geçirmiş olduğumuz bu uygulamaları sonuçlarında, yansımalarında gördük. Bitlis’e son 23 yılda yapmış olduğumuz yatırımlar ve takviyeler yaklaşık 16 milyar lira bugünün fiyatlarıyla. Su ve sulama alanında 66 tesis hizmete alındı. Bu tesislerle 40 bin dönümlük alan sulamaya açıldı. Yeniden Kırsal Kalkınma ve Orköy projelerinde 6 bin 100 projeyi destekledik. Önümüzdeki yılın projelerini de desteklemek üzere çalışmalarımıza devam ediyoruz” tabirlerini kullandı.

IPART TKDK hibe takviyeleri ve teşvikleriyle ilgili 10. davet ilanının yayınladığını belirten Bakan Yumaklı, “Bu çağrı ilanının bütçesi 50 milyon euro. Yani yaklaşık 2.5 milyar lira. Davet kapsamında et, süt, yumurta, meyve ve zerzevat ile su eserlerinin işlenmesine, süt toplama merkezlerine, soğuk hava depolarına yönelik yatırımlara dayanak vereceğiz. Biliyorsunuz TKDK takviyeleri bundan evvelki periyotta 42 vilayet içindi fakat Artık 81 vilayette yaygınlaştırdık, uygulamaya devam ediyoruz. Birinci sefer faydalanmaya başlayan vilayetlerimizden birisi de Bitlis’ti. Hasebiyle Bitlis’te yeni başlayan vilayetler üzere artı 10 puanla projelerini kıymetlendirerek başlamış olacak. Bu da iyi olsun inşallah. Ben bu davete çok ağır bir ilgi olmasını bekliyorum açıkçası. Zira buradaki potansiyeli harekete geçirmemiz gerekir. Şimdiden iyi olsun” dedi.

Bitlis’e yapılan yatırımlar

Bakanlık olarak Bitlis’e yapılan yatırım ve çalışmalar hakkında da bilgiler paylaşan Bakan Yumaklı, şunları kaydetti:

“Özellikle 218 milyon lira meblağında 8 adet su ve sulama projesi DSİ programına almış durumdayız. 60 milyon lira maliyetli Merkez ilçesine hizmet verecek Duap Yaylası yeraltı depolaması işini de önümüzdeki ay ihale etmiş olacağız inşallah. 104 milyon lira maliyetli Kümüs Çayı 4. kısım ve Güroymak ilçesi Gölbaşı beldesi taşkın muhafaza projelerinde ihaleleri yapıldı. Onların da üretimine en kısa vakitte başlayacağız. Tekrar Bitlis’in çok farklı yerlerine hizmet verecek olan ki çok akarsuların olduğu bir yer burası. 8 Taşkın Müdafaa Projesi doğal olarak bizim yapmamız gereken 335 milyon lira maliyetli inşallah bunların da önümüzdeki ay ihalesini gerçekleştirmiş olacağız. İnanıyorum ki ben yaptığımız çalışmalarla Bitlis’imizin tarım, orman ve su dalları manasında gelişmesine katkıda bulunacağız. Yalnızca bunlar değil elbette. Öbür öbür büyük projelerimiz de var. Çalıştığımız bilhassa Sapur Barajı ile alakalı çalışmaların devam ettiğini buradan söylemek istiyorum. Bir de ayrıyeten Nemrut Kaldera’sı ile alakalı son bir bilgiyle tamamlayalım. Nemrut Kaldera’sını da biz Ulusal Park ilanı ile alakalı süreçleri sonuna getirmiş durumdayız. Nemrut Kaldera’sında inşallah Bitlis’in turizmine Milli Parklar Genel Müdürlüğü bünyesinde olan Tarım ve Orman Bakanlığı olarak sunmuş olacağız.”

Bakan Yumaklı konuşmasının akabinde Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı (KKYDP) kapsamında hibe dayanağı ile yapılan Canevi Patates Sürece, Paketleme ve Depolama Tesisi’nin açılışını yaparak tesisin işleyişi hakkında bilgiler aldı. Bakan Yumaklı daha sonra Örkenler Yaytat Bakliyat işletmesini ziyaret ederek kuru fasulye sürece ve paketleme tesisini gezdi. Bakan Yumaklı işletme sahibi Kenan Örken’den çalışmaları hakkında bilgi aldıktan sonra ilçeden ayrıldı.

Bakan Yumaklı’ya ziyaretlerinde Bitlis Valisi Ahmet Karakaya, AK Parti Bitlis Milletvekili Turan Bedirhanoğlu, Bitkisel Üretim Genel Müdürü Uğur Erdem, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Lideri Dr. Ahmet Antalyalı, Tarım Islahatı Genel Müdürü Osman Yıldız, Hayvancılık Genel Müdürü Salih Çelik, D.S.İ. Genel Müdür Yardımcısı Cengiz Han Kılıçarslan, Bitlis Eren Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necmettin Elmastaş, Vilayet Jandarma Kumandanı Tuğgeneral Barış Soyal, Vilayet Emniyet Müdürü Koray Şensoy, Ahlat Kaymakamı Batuhan Bingöl, Bitlis Belediye Başkanı Nesrullah Tanğlay, Ahlat Belediye Lideri Yavuz Gülmez, Bitlis Tarım ve Orman Müdürü Ramazan Çolak, Ahlat İlçe Tarım ve Orman Müdürü Selami Savaş, AK Parti Ahlat İlçe Lideri Mesut Subaşı, ilgili kurum amirleri ve siyasi parti temsilcileri eşlik etti. – BİTLİS